Arıcılık

Rize’de Arıcılık

Arıcılık; bitkisel kaynakları, arıyı ve emeği birlikte kullanarak, bal, balmumu, polen, arı sütü, propolis ve arı zehiri gibi ürünler ile ana arı, oğul arı gibi canlı materyal üretme faaliyeti ile gerek bal arılarının yaşam biçimi gerekse ürünlerinin hammaddelerini doğadan toplamaları nedeniyle doğaya bağımlı bir hayvancılık faaliyetidir.[1]

Arıcılık ile ilgili yapılan benzer araştırmalar incelendiğinde, bal verimini etkileyen faktörler arasında yöreye uyumlu yerli ırkların yok edildiği, yerli ırklar yerine kullanılan melez ırklarının da yöreye uyum gösteremediği belirtilmiştir. Bu nedenle bal veriminde önemli düşüşler yaşandığının ve yörelere uyumlu ırkların kullanımına ağırlık verilmesinin önemi ortaya konmuş, ayrıca ıslah ve seleksiyon çalışmalarında  ana materyalin yerli ırklardan oluşması gerektiği vurgulanmıştır.[2]

Bal, arılar tarafından çiçeklerden ve meyve tomurcuklarından alınarak yutulan nektarın arıların bal midesi denilen organlarında invertaz enzimi sayesinde kimyasal değişime uğramasıyla oluşan ve kovandaki petek hücrelerine yerleştirilen doğal bir besindir.

Bal, elde edildiği kaynağa bağlı olarak kendine has tat ve kokuya sahiptir. Antibakteriyel bir özelliğe sahip olduğundan içersinde mikroorganizma yaşayamaz ve çoğalamaz. Yüzyıllardır birçok hastalığın tedavisinde kullanılan şifa kaynağı bir besin maddesi olma özelliğine sahiptir.

Bal arıları; bal, balmumu, arı sütü, arı zehiri, polen ve propolis gibi insan sağlığı ve beslenmesi yönünden son derece değerli ürünleri üretmesi ve toplaması yanında doğal ve tarımı yapılan bitkilerde sağladığı tozlaşma hizmetleri ile de doğal denge ve tarımsal üretimde hayati öneme sahiptirler. [3]

Tüm bu faydaların yanında, arıcılık kısa sürede gelir getirmesi, küçük bir sermaye ile yapılabilmesi ve arazi varlığına bağlı olmaması gibi özellikleriyle tarımsal faaliyetler içinde ayrıcalıklı bir yere sahiptir. [4]

Rize’de, 400’den fazla endemik bitki türünün bulunduğu yaylalarda bal üretimi yapılmaktadır. Özellikle dünyada eşi benzeri bulunmayan kır çiçeği bitki örtüsüne sahip olan İkizdere’nin Anzer ve Ayder yaylalarında üretilen Ballar dünyaca da bilinmektedir. Diğer ilçelerde de oldukça kaliteli balların olduğunu belirtebiliriz.[5]

Kaynak:
[1] T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türkiye Kültür Portalı
Web Sitesi https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/rize/nealinir/bal771048
[2] T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü Müdürlüğü
Web Sitesi https://arastirma.tarimorman.gov.tr/
[3] Aksoy, A. ve Öztürk, F.G., 2012. Arıcılık İşletmelerinde Üretimi Etkileyen Faktörler; Ordu İli Örneği. 10. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi (Eylül 2012, Konya) Cilt 1; s.(517- 523)
[4] Kekeçoğlu, M., Gürcan, E.K., Soysal, M.İ., 2007. Türkiye Arı Yetiştiriciliğinin Bal Üretimi Bakımından Durumu, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 4(2):227-236.
Web Sitesi https://dergipark.org.tr/tr/pub/jotaf
[5]  TOB, 2016. Arı Yetiştiriciliği. Tarım ve Orman Bakanlığı, TOB
Web Sitesi http://www.tarim.gov.tr/